Yeni Ekonomi Modeli ve Hüda Par Modeli Karşılaştırması

Hamza Aydemir

2023 seçimleri ile beraber Recep tayip Erdoğan tekrar Cumhur başkanı seçildi. Geçtiğimiz günlerde açıklanan kabine ile Ekonomi ve Maliye bakanı görevine Mehmet ŞİMŞEK getirildi. Adeta bir enkaz haline dönüşmüş Türkiye ekonomisinin başına getirilen ŞİMŞEK, Yeni Ekonomi Modeli ile Türkiye için yeni bir sayfa açma yolunda mücadele vereceği çalışmanın startını verdi. 
Mehmet ŞİMŞEK ile Hetorodoks modelin terk edileceği ve Ortodoks bir yöntem ile yeni bir düzen inşası sürdürüleceği yönünde açıklamalar var. Bu yöntemlerden Heterodoks model; devletin etkisi altında para ve ekonomi politikalarının düzenlenesi anlamına gelen ve Marksist öğretilerden esinlenen bir model olmakla birlikte hiçbir dönemde tek başına uygulanması sonucu fayda vermeyeceği kanıtlanmış bir politikadan kurtulacağımız anlamına gelmekte. Brezilya ve Arjantin başta olmak üzere Güney Amerika da uygulanan bu yöntem kara borsaya sebep olarak ekonomiye ciddi bir darbe vurmuş para baronlarının hortlamasına sebebiyet vermiştir.
Yeni görevlendirme ile beraber uygulanacağı söylenen Ortodoks model; Heterodoks model gibi bu modelin de tek başına uygulanması, Keynesyen müdahalesinin gösterdiği üzere mümkün gözükmemekte. Ortodoks model uygulanırken atanacak görevlilere müdahale, politikaların engellenmesi ve eylemlerin gerçekleşmesi yönünde karşılaşılacak bir engel bu yöntemi vitrin veya makyaj modeline çevirecektir. Bu durumdaki paradoksun yönetimi oldukça hassas bir çalışma istemekte, zira durumun dahada kötüye gitmesi olası bir durum olacaktır. Yeni model ile enflasyonun ve faizin düşürülmesi hedefleniyor
Son zamanlarda oldukça popülerleşmiş olan Hüda Par ve savunduğu İslam iktisat modelinin bu duruma bakışı ne? sorusuna yanıt arayalım.
Kapitalist sistem sürekli krizler ve bunalımlar yaratan bir mekanizma olduğundan, faizsiz bir ekonomi modeli ve kalıcı çözümlere odaklanmış yeni bir sistemin inşası artık şart olmuş durumda. Uygulanacak sistemin merkezine adalet ve insan alınarak olası krizlerden kurtulmuş, mal ve can emniyetini sağlamış olacağız. Islam iktisadı ile fahiş fiyatlanma ve aşırı yoksulluğun önü alınmalıdır 
İslam iktisadı aşkınlık yönü itibariyle her yöntemi değerlendirmeye alır ve akıl ve mantık süzgecine tabi tutar. Bu eleme sonunda şartları sağlamış önermeler, hepsi bir havuzda toplanarak aile üzerinden toplum refahı yolu izlenerek realist yöntemler oluşturulur özellikle Polanyi “gömülü olma kavramı” ve Bordieo “alan teorisi” ilkelerini göz önüne alarak, yukarıda bahsettiğimiz uygulanacak yöntemlerin tek başına fayda sağlaması durumunda dahi, bu faydanın kısa süreli etki edeceğini ön görmekte. Ekonominin Holoistik şekilde terk edilemeyeceği ve bireylerin hayatına etki etmeyecek politikaların yarasız olacağı gerçeği göz önünde tutulmalı. 
İslam iktisadı insanı saf bir pazar, kar maksimizasyonu sağlayıcı, işlevleri için kullanılacak bir meta halini almasını reddeder. İnsan fıtratı gereği sosyal bir varlıktır. Alınan kararlar insanın sosyal hayatını, ailenin refahının sağlanması ve toplumun en küçük yapı taşını oluşturan aile oluşumunu destekleyici kararlar olmalıdır. 
Türkiye için yeni bir dönem başlarken umudumuz Allah`ın insanı yarattığı gibi en şerefli mahluk olarak hayatını idame ettirmesi, daha büyük ve güçlü Türkiye ‘nin inşasıdır.

 

Paylaş: